یکی دیگر از قطعات اصلی سیستم کولر ماشین اواپراتور است. اواپراتور مجموعه‌ای از قطعات است که وظیفه ایجاد برودت و کاهش گرمای هوای کابین اتومبیل را بر عهده دارد. یکی دیگر از وظایف مهم اواپراتور کولر خودرو، جذب رطوبت از هوای داخل کابین می‌باشد.
جریان سریع هوای ایجاد شده توسط فن الکتریکی کولر با عبور از سطح کویل اواپراتور، برودت ایجاد شده توسط کویل را از طریق کانال‌ها و دریچه‌های هدایت هوا به داخل کابین اتومبیل انتقال می‌دهد. عمل ایجاد برودت توسط کویل اواپراتور باعث تقطیر رطوبت هوای داخل کابین گشته و قطرات آب ایجاد شده از طریق لوله مخصوصی به خارج از کابین اتومبیل منتقل می‌گردد.
سیستم کولر خودرو دارای دو سوئیچ کنترلی است که یکی از آن‌ها زمانی که فشار گاز کم یا زیاد باشد، کمپرسور را از مدار خارج نموده و دیگری از ایجاد یخ در داخل محفظه اواپراتور جلوگیری می‌نماید. عدم کارکرد مناسب هریک از این دو سوئیچ می‌تواند باعث از کار افتادن کل سیستم کولر ماشین گردد.
علائم خرابی اواپراتور خودرو چیست؟
اواپراتور قطعه ای بسیار حساس است و دارای لوله های بسیار باریک و نازک می باشد. محل قرار گیری این قطعه پشت داشبورد و در مجموعه HVAC می باشد، HVAC مخفف Heating, Ventilating and Air Conditioning می باشد و بیشتر قطعات مربوط به کولر و بخاری خودرو در این مجموعه قرار دارد. کوچکترین ضربه و یا فشار می تواند موجب آسیب دیدن اواپراتور گردد، در خصوص اواپراتور دانستن موارد زیر و رعایت اصول مربوط به آن لازم و مفید به نظر می رسد:
از آنجا که به دلیل نوع عملکرد و وظیفه خاص اواپراتور، همیشه بر روی آن رطوبت و قطرات آب وجود دارد و نور آفتاب نیز به آن نمی رسد لذا شرایط برای ایجاد و رشد انواع باکتری ها و قارچ ها وجود دارد، همچنین گردش هوا موجب می شود تا گرد و خاک بر روی اواپراتور نشسته و وقتی میزان گرد و خاک و قارچها از حدی بیشتر شود، این مواد به عنوان یک عایق عمل کرده و از میزان تبادل حرارتی اواپراتور و محیط کاسته می شود و کارآئی سیستم کولر کاهش می یابد.
همچنین این مواد موجب می شوند تا وقتی کولر روشن می شود، برای حدود چند دقیقه بوی نامطبوعی که حاصل از فعالیت باکتری ها و قارچها می باشد، در کابین خودرو حس شود، برای رفع این مشکل لازم است تا اواپراتور هر سال توسط ماده ای بنام Air Condition Cleaner شسته شود.
همانطور که عنوان شد یکی از وظایف اواپراتور جذب رطوبت هوای داخل کابین می باشد و وقتی کولر روشن است، بر روی لوله های اواپراتور قطرات آب تشکیل می گردد، میزان سرمایش اواپراتور در حدی است که این قطرات آب ممکن است یخ بزنند و چنانچه کولر مدام کار کند، میزان یخ زدگی ممکن است تا حدی افزایش یابد که فاصله بین لوله های اواپراتور بطور کامل یخ زده و مسیر عبور هوا مسدود گردد.
برای جلوگیری از این پدیده، سیستمی بنام “مجموعه ایمنی اواپراتور” طراحی شده است تا اواپراتور دچار یخ زدگی نشود و مسیر عبور هوا از میان لوله های اواپراتور مسدود نشود، حال چنانچه این سیستم از کار بیفتد و نتواند بدرستی کار کند، اواپراتور دچار یخ زدگی شده و با اینکه کمپرسور کولر فعال است ولی جریان هوای خنک در کابین خودرو وجود نخواهد داشت.
